4 Nisan 2010 Pazar

Efrâdını Câmi Ağyârını Mâni

Birkaç gün önce girdiğim sınavda iki saatten kısa sürede dört makale yazmam istendi. Birinci makale Feynman'ın bilimin tanımı üzerine yapmış olduğu bir konuşmasıyla ilgiliydi. Bilimin "efrâdını câmi ağyârını mâni" bir tanımı yoktu ama var olan tanımlardan kendi içinde en tutarlı olanı Feynman'ın tanımıydı. Sınavda da bunu bu şekilde makalenin giriş bölümüne yazmak istemiştim birden. Ama "efrâdını câmi ağyârını mâni" terimini İngilizcede ne karşılar bilmiyordum. Boşverdim.

"Efrâdını câmi ağyârını mâni" terimini geçen hafta ilk defa "Anahatlarıyla Kur'an-ı Kerim" kitabında gördüm ve manasınıda o zaman öğrendim. Ne eksiği ne de fazlası olan terimlere "efrâdını câmi ağyârını mâni" terim deniyormuş. Kendine has bir mana taşıdığını ve bu mana olmadan çok şeyin havada kalacağını düşündüğüm için buraya not edeyim dedim. Bu terim eski fen bilgisi kitaplarında da geçiyormuş. Öztürkçeleşme hareketlerinin etkisiyle artık terkedilmiş olmalı. Terkedilmesi kötü olmuş. Terimler için böyle bir terim olmayınca her yöne çekilebilen ve net olmayan terimler ortaya çıkıyor.

Türkçe'de kullanılabilecek çok güzel bir ifade olduğunu düşünüyorum. Bir sürü "lâf ü güzaf"a son noktayı koyabilecek bir terim. "Sen laikliğin efrâdını câmi ağyârını mâni tanımını ver hele" diyebiliriz artık böyle kaypak terimlerle milleti oyalayanlara.

Hiç yorum yok: